PsyWork: DORA, SPACE, và DEVEX

Hôm nay có hứng kể chuyện, 

Chuyện là vài năm trở lại đây, trong thế giới nhộn nhịp của lập trình, một thử thách lớn xuất hiện: làm sao để đo lường và cải thiện năng suất của lập trình viên. Các đội ngũ làm việc chăm chỉ, nhưng vẫn còn nhiều trở ngại khiến các lãnh đạo phải đau đầu. 

Thế rồi, ba anh hùng xuất hiện—DORA, SPACE, và DEVEX—mỗi người mang một sức mạnh đặc biệt để giải quyết vấn đề.

𝐃𝐎𝐑𝐀: 𝐍𝐠ườ𝐢 𝐓𝐢ê𝐧 𝐏𝐡𝐨𝐧𝐠

DORA là người đầu tiên xuất hiện, mang theo bốn "bí thuật" nổi tiếng:

𝐋𝐞𝐚𝐝 𝐓𝐢𝐦𝐞 𝐟𝐨𝐫 𝐂𝐡𝐚𝐧𝐠𝐞𝐬 (𝐭𝐡ờ𝐢 𝐠𝐢𝐚𝐧 𝐭𝐫𝐢ể𝐧 𝐤𝐡𝐚𝐢),

𝐃𝐞𝐩𝐥𝐨𝐲𝐦𝐞𝐧𝐭 𝐅𝐫𝐞𝐪𝐮𝐞𝐧𝐜𝐲 (𝐭ầ𝐧 𝐬𝐮ấ𝐭 𝐭𝐫𝐢ể𝐧 𝐤𝐡𝐚𝐢),

𝐌𝐞𝐚𝐧 𝐓𝐢𝐦𝐞 𝐭𝐨 𝐑𝐞𝐜𝐨𝐯𝐞𝐫𝐲 (𝐌𝐓𝐓𝐑) (𝐭𝐡ờ𝐢 𝐠𝐢𝐚𝐧 𝐩𝐡ụ𝐜 𝐡ồ𝐢 𝐬ự 𝐜ố),

𝐂𝐡𝐚𝐧𝐠𝐞 𝐅𝐚𝐢𝐥𝐮𝐫𝐞 𝐑𝐚𝐭𝐞 (𝐭ỷ 𝐥ệ 𝐥ỗ𝐢 𝐭𝐫𝐢ể𝐧 𝐤𝐡𝐚𝐢).

Các đội ngũ yêu thích DORA vì sự rõ ràng và khả năng đo lường hiệu quả vận hành. Với DORA, thời gian triển khai rút ngắn, sự cố khắc phục nhanh hơn, và tỷ lệ lỗi giảm đáng kể. Nhưng DORA chỉ tập trung vào kết quả cuối cùng, không để ý đến cảm xúc và trải nghiệm của lập trình viên. Dần dần, mọi người nhận ra: năng suất không chỉ là một con số; nó còn là cảm giác và cách làm việc.

𝐒𝐏𝐀𝐂𝐄: 𝐍𝐠ườ𝐢 𝐌ở 𝐑ộ𝐧𝐠 𝐓ầ𝐦 𝐍𝐡ì𝐧

Khi DORA gặp khó khăn, SPACE bước vào với một tầm nhìn bao quát hơn về năng suất. SPACE tuyên bố: "Lập trình viên không phải là những cỗ máy. Họ cần cảm thấy hài lòng, hợp tác hiệu quả, và được hỗ trợ."

SPACE đưa ra năm khía cạnh để đo lường:

𝐒𝐚𝐭𝐢𝐬𝐟𝐚𝐜𝐭𝐢𝐨𝐧 𝐚𝐧𝐝 𝐖𝐞𝐥𝐥-𝐛𝐞𝐢𝐧𝐠 (𝐒ự 𝐡à𝐢 𝐥ò𝐧𝐠 𝐯à 𝐬ứ𝐜 𝐤𝐡ỏ𝐞 𝐭𝐢𝐧𝐡 𝐭𝐡ầ𝐧): 𝐋ậ𝐩 𝐭𝐫ì𝐧𝐡 𝐯𝐢ê𝐧 𝐜ó 𝐡ạ𝐧𝐡 𝐩𝐡ú𝐜 𝐤𝐡ô𝐧𝐠?

𝐏𝐞𝐫𝐟𝐨𝐫𝐦𝐚𝐧𝐜𝐞 (𝐇𝐢ệ𝐮 𝐬𝐮ấ𝐭): 𝐇ọ 𝐜ó đạ𝐭 đượ𝐜 𝐦ụ𝐜 𝐭𝐢ê𝐮 𝐤𝐡ô𝐧𝐠?

𝐀𝐜𝐭𝐢𝐯𝐢𝐭𝐲 (𝐇𝐨ạ𝐭 độ𝐧𝐠): 𝐇ọ đ𝐚𝐧𝐠 𝐥à𝐦 𝐠ì?

𝐂𝐨𝐥𝐥𝐚𝐛𝐨𝐫𝐚𝐭𝐢𝐨𝐧 𝐚𝐧𝐝 𝐂𝐨𝐦𝐦𝐮𝐧𝐢𝐜𝐚𝐭𝐢𝐨𝐧 (𝐇ợ𝐩 𝐭á𝐜 𝐯à 𝐠𝐢𝐚𝐨 𝐭𝐢ế𝐩): 𝐇ọ 𝐩𝐡ố𝐢 𝐡ợ𝐩 𝐜ô𝐧𝐠 𝐯𝐢ệ𝐜 𝐭𝐡ế 𝐧à𝐨?

𝐄𝐟𝐟𝐢𝐜𝐢𝐞𝐧𝐜𝐲 𝐚𝐧𝐝 𝐅𝐥𝐨𝐰 (𝐇𝐢ệ𝐮 𝐪𝐮ả 𝐯à 𝐭𝐫ạ𝐧𝐠 𝐭𝐡á𝐢 𝐝ò𝐧𝐠 𝐜𝐡ả𝐲): 𝐂ô𝐧𝐠 𝐯𝐢ệ𝐜 𝐜ủ𝐚 𝐡ọ 𝐜ó 𝐭𝐫ô𝐢 𝐜𝐡ả𝐲 𝐤𝐡ô𝐧𝐠?

SPACE cho phép các đội ngũ nhìn thấy toàn cảnh năng suất. Nhưng SPACE không cụ thể hóa cách thực hiện; nó giống như bản đồ rộng lớn mà không chỉ rõ con đường cụ thể.

𝐃𝐄𝐕𝐄𝐗: 𝐍𝐠ườ𝐢 𝐓𝐡ự𝐜 𝐓𝐢ễ𝐧

Thế rồi, DEVEX xuất hiện. Rút kinh nghiệm từ DORA và SPACE, DEVEX nói: "Hãy để tôi biến lý thuyết thành hành động thực tế." Phương pháp DevEx (Developer Experience) tập trung vào trải nghiệm của các nhà phát triển và các điểm ma sát họ gặp phải trong công việc hàng ngày.

Mục tiêu là cải thiện năng suất, chất lượng sản phẩm và giữ chân nhân viên thông qua việc tối ưu hóa môi trường làm việc cho các nhà phát triển.

Ba khía cạnh chính của DevEx:

𝐕ò𝐧𝐠 𝐩𝐡ả𝐧 𝐡ồ𝐢 (𝐅𝐞𝐞𝐝𝐛𝐚𝐜𝐤 𝐥𝐨𝐨𝐩𝐬): Rút ngắn thời gian phản hồi từ các công cụ và con người giúp nhà phát triển hoàn thành công việc nhanh chóng và giảm thiểu sự gián đoạn.

𝐓ả𝐢 𝐧𝐡ậ𝐧 𝐭𝐡ứ𝐜 (𝐂𝐨𝐠𝐧𝐢𝐭𝐢𝐯𝐞 𝐥𝐨𝐚𝐝): Giảm bớt sự phức tạp và gánh nặng tinh thần bằng cách cung cấp mã nguồn và tài liệu được tổ chức tốt, giúp nhà phát triển hiểu hệ thống dễ dàng hơn.

𝐓𝐫ạ𝐧𝐠 𝐭𝐡á𝐢 𝐝ò𝐧𝐠 𝐜𝐡ả𝐲 (𝐅𝐥𝐨𝐰 𝐬𝐭𝐚𝐭𝐞): Tạo điều kiện cho nhà phát triển đạt trạng thái tập trung cao độ bằng cách giảm thiểu gián đoạn và cung cấp môi trường làm việc tích cực.

Nhờ có bộ 3 merics này, năng suất không còn là một chỉ số khô khan mà trở thành một hành trình liên tục cải tiến. Các tổ chức học cách cân bằng giữa 𝐡𝐢ệ𝐮 𝐪𝐮ả 𝐯à 𝐡ạ𝐧𝐡 𝐩𝐡ú𝐜, 𝐥à𝐦 𝐜𝐡𝐨 𝐥ậ𝐩 𝐭𝐫ì𝐧𝐡 𝐭𝐫ở 𝐭𝐡à𝐧𝐡 𝐦ộ𝐭 𝐜ô𝐧𝐠 𝐯𝐢ệ𝐜 𝐤𝐡ô𝐧𝐠 𝐜𝐡ỉ 𝐡𝐢ệ𝐮 𝐪𝐮ả 𝐦à 𝐜ò𝐧 đá𝐧𝐠 𝐲ê𝐮.

Và từ đó, câu chuyện về DORA, SPACE, và DEVEX trở thành biểu tượng của sự đổi mới, công ty đua nhau tìm cách đo, để dẫn dắt các đội ngũ lập trình tiến về phía trước trên hành trình sáng tạo không ngừng. 

Tuy nhiên, chuyện cổ tích này chắc chỉ happen ở Microsoft, Google.... nơi mà tinh thần Deep work được đề cao. Còn công ty Outsourcing vẫn khát khao tăng năng suất bằng số tiền bill/mm thì mình không nên đo, càng đo khéo càng stress