Psywork: Liệu pháp Khung nhận thức Schema Therapy

Theo Tiến sĩ Jeffrey Young - người sáng lập Liệu pháp Khung nhận thức [Schema Therapy], có 5 nhóm nhu cầu cơ bản cần được đáp ứng từ thời thơ ấu:

● Nhu cầu về sự gắn bó an toàn [secure attachment] với người khác, bao gồm các nhu cầu về sự an toàn [safety], ổn định [stability], được chăm sóc nuôi dưỡng [nurturance], và được chấp nhận [acceptance].

● Nhu cầu về sự hồn nhiên [spontaneity] và vui chơi [play].

● Nhu cầu được tự do thể hiện [freedom to express] các xúc cảm và nhu cầu chính đáng.

● Nhu cầu về sự tự chủ [autonomy], gồm năng lực [competence], và cảm nhận về căn tính bản thân [sense of identity].

● Nhu cầu có những giới hạn thực tế [realistic limit] và tự kiểm

soát [self-control]

Khi những nhu cầu này không được đáp ứng đầy đủ, trẻ em sẽ hình thành những khung nhận thức sai lạc và gây hại, gọi là các khung nhận thức bất thích nghi thuở thiếu thời [early maladaptive schema]. Đây chính là nguyên nhân gốc rễ của nhiều vấn đề tâm lý khi trưởng thành.

Trong doanh nghiệp cũng vậy, để xây dựng được một bluezone, tạm gọi môi trường an toàn, nhân viên hăng say làm việc thì cần đáp ứng 5 nhu cầu thiết yếu như nhu cầu gắn kết an toàn, hồn nhiên, tự do thể hiện, tự chủ và tự kiểm soát. 

Làm lâu trong FPT, thấy các cụ chắc có nghiên cứu tâm lý học nên chính sách khá tương đồng với 5 nhu cầu căn bản của con người thì phải. Tuy nhiên âm ỉ trong cái vùng bluezone, thì sẽ có đến 18 cái khung nhận thức tai hại mà một người trưởng thành hay bị dính vào và chia thành 5 nhóm tương ứng với 5 nhu cầu căn bản không được đáp ứng như sau: 

Nhóm A – Ngắt kết nối và Từ chối, 

Nhóm B – Cảnh giác và Ức chế thái quá

Nhóm C – Hướng về người khác,

Nhóm D – Suy giảm sự tự chủ và năng lực cá nhân

Nhóm E – Thiếu giới hạn bản thân.

Tiếp tục coaching và chiêm nghiệm 18 khung nhận thức này, con đường nhận thức bản thân  đường  càng đi càng rộng mở quá.